Trong các loại hình bảo hiểm phi nhân thọ, span style="color:#000000;"> tài sản vốn là một trong những loại hình bảo hiểm truyền thống và phổ biến hiện nay trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Để giúp bạn đọc có cái nhìn rõ nét hơn về những nét tương đồng cũng như sự khác biệt giữa bảo hiểm mọi rủi ro tài sản và bảo hiểm cháy nổ, tác giả bài viết xin đưa ra một vài so sánh về hai loại hình bảo hiểm này dựa trên một vài tiêu chí cơ bản.

1) Về phạm vi bảo hiểm:

• Bảo hiểm tài sản mọi rủi ro: là loại hình bảo hiểm được phát triển từ chính bảo hiểm cháy và các rủi ro đặc biệt, là loại hình bảo hiểm cho mọi rủi ro trong phạm vi đề cập không bị loại trừ theo những loại trừ được đề cập trên đơn (all risks). Bảo hiểm tài sản mọi rủi ro có phạm vi bảo hiểm rộng hơn Bảo hiểm cháy và các rủi ro đặc biệt và đơn bảo hiểm này chỉ đề cập đến những loại trừ không được bảo hiểm. 

• Bảo hiểm cháy nổ (bảo hiểm cháy và các rủi ro đặc biệt): chỉ bảo hiểm cho các loại rủi ro cụ thể được nêu ra trong đơn (named risks). 10 rủi ro chủ yếu của đơn bảo hiểm này kí hiệu từ A đến J, bao gồm: (A) Hỏa hoạn; (B) Nổ; (C) Máy bay và các phương tiện hàng không khác hoặc các thiết bị trên phương tiện đó rơi vào; (D) Gây rối, đình công, bãi công, sa thải; (E) Hành động ác ý; (F) Động đất, núi lửa phun, bao gồm cả lụt và nước biển tràn do hậu quả của động đất và núi lửa; span style="color:#000000;">; (G) Giông bão; (H) Giông bão, lụt; (I) Vỡ hay tràn nước từ các bể chứa nước, thiết bị chứa nước hoặc đường ống dẫn nước; và (J) Xe cộ hay súc vật không thuộc quyền sở hữu, kiểm soát của Người được bảo hiểm hay nhân viên của họ đâm vào).

2) Mẫu đơn bảo hiểm:
• Bảo hiểm tài sản mọi rủi ro: Có nhiều loại mẫu đơn bảo hiểm tài sản mọi rủi ro (Property all risks, Material damage all risks, Industrial all risks) của Munich Re, ABI – Hiệp hội các nhà bảo hiểm Anh quốc… Đơn bảo hiểm tài sản mọi rủi ro trên thị trường hiện nay chủ yếu đều dựa trên Mẫu đơn bảo hiểm tài sản mọi rủi ro của ABI và mẫu đơn bảo hiểm mọi rủi ro công nghiệp IAR của Munich Re.
• Bảo hiểm cháy nổ: Mẫu đơn Bảo hiểm cháy và các rủi ro đặc biệt.

3) Lưu ý khi có tranh chấp:
Khi có tranh chấp xảy ra, với đơn bảo hiểm mọi rủi ro tài sản thì trách nhiệm chứng minh tổn thất bị loại trừ là trách nhiệm của Công ty bảo hiểm. Còn với đơn bảo hiểm cháy nổ thì trách nhiệm chứng minh tổn thất thuộc rủi ro được bảo hiểm là trách nhiệm của Người được bảo hiểm.

4) Một số loại trừ chính:
• Kết cấu phần loại trừ: 
- Với đơn bảo hiểm mọi rủi ro tài sản: nêu 2 phần là những nguyên nhân bị loại trừ; và những tài sản không được bảo hiểm
- Với đơn Bảo hiểm cháy nổ: nêu 2 phần loại trừ là loại trừ của rủi ro được bảo hiểm – nêu ngay trong từng rủi ro được đề cập ở đơn; và loại trừ áp dụng chung cho tất cả các rủi ro – nêu dưới phần Những rủi ro có thể lựa chọn để bảo hiểm.

• Những thiệt hại do biến động của thiên nhiên:
- Đơn bảo hiểm mọi rủi ro tài sản vẫn bảo hiểm cho những thiệt hại do biến động của thiên nhiên, nếu những rủi ro này không bị loại trừ.
- Đơn bảo hiểm cháy và các rủi ro đặc biệt: loại trừ thiệt hại do biến động của thiên nhiên (trừ những biến động thiên nhiên được bảo hiểm như sét đánh); và loại trừ thiệt hại xảy ra tiếp theo đó.

• Rủi ro trộm cắp:
- Đơn bảo hiểm mọi rủi ro tài sản: loại trừ tất cả những hành động trộm cắp không dùng vũ lực, bảo hiểm cho các thiệt hại xảy ra tiếp theo được bảo hiểm.
- Đơn bảo hiểm cháy nổ: thì loại trừ những hành động trộm cắp hay cố gắng thực hiện hành động trộm cắp.
- Tuy nhiên nếu khách hàng có nhu cầu bảo hiểm rủi ro này thì vẫn có những điều khoản bổ sung bảo hiểm cho rủi ro trộm cắp.

• Với những thiệt hại xảy ra tiếp theo:
- Đơn bảo hiểm mọi rủi ro tài sản: bảo hiểm đối với thiệt hại xảy ra là hậu quả sau những rủi ro nội tại (do những nguyên nhân ko bị loại trừ).
- Bảo hiểm cháy nổ: không bảo hiểm những thiệt hại xảy ra tiếp theo.

• Rủi ro khủng bố, gây rối, đình công, khủng bố…:
-  Đơn bảo hiểm mọi rủi ro tài sản: loại trừ tất cả các trường hợp của rủi ro khủng bố, gây rối, đình công, khủng bố…
- Đơn Bảo hiểm cháy nổ: chỉ loại trừ một số trường hợp của rủi ro gây rối, đình công, bãi công, khủng bố…

• Một số loại trừ tương tự:
- Hai loại đơn bảo hiểm này có một số loại trừ tương tự nhau như là: Loại trừ thiệt hại với máy móc, nồi hơi, thùng đun nước… Tuy nhiên nếu khách hàng có nhu cầu bảo hiểm rủi ro này thì vẫn có những điều khoản bổ sung bảo hiểm cho những loại hình rủi ro này

5) Một số lưu ý khi khai thác hai loại hình bảo hiểm này:
• Hiện tại, hầu hết các đơn bảo hiểm tài sản được cấp trên thị trường là bảo hiểm mọi rủi ro tài sản, do loại hình bảo hiểm này có phạm vi bảo hiểm rộng hơn nhiều so với Bảo hiểm cháy nổ.

• Công ty bảo hiểm có thể tư vấn khách hàng mua Đơn bảo hiểm mọi rủi ro tài sản, bao gồm cả Bảo hiểm cháy nổ, có thể bổ sung thêm một số điều kiện mở rộng để bảo hiểm cho các rủi ro bị loại trừ trong đơn bảo hiểm (rủi ro trộm cắp, nổ nồi hơi…). 

• Xu hướng hiện tại: khách hàng có thể/nên mua đơn bảo hiểm mọi rủi ro tài sản kèm với Bảo hiểm cháy nổ (trong một số trường hợp pháp luật quy định phải có hợp đồng bảo hiểm cháy nổ bắt buộc, chi tiết xem tại Nghị định 130/2006/NĐ-CP quy định chế độ Bảo hiểm cháy nổ bắt buộc, Nghị định 35/2003/NĐ-CP quy định về Luật Phòng cháy chữa cháy, Thông tư 220/2010/TT-BTC hướng dẫn thực hiện chế độ bảo hiểm cháy nổ bắt buộc, có quy định cụ thể về Biểu phí cháy nổ bắt buộc tại Phụ lục 3) cùng một số Sửa đổi bổ sung liên quan span style="color:#000000;">. Công ty bảo hiểm có thể áp dụng một số mẫu đơn bảo hiểm phổ biến (đã được đăng ký với Bộ Tài chính) có linh hoạt về phí, mức khấu trừ, điều khoản, điều kiện… nhằm phù hợp với nhu cầu của Người được bảo hiểm đồng thời đảm bảo tuân thủ các yêu cầu của pháp luật.

                                              Angelina Nguyễn.